Zebravinken verzorgen is niet moeilijk. Er zijn wel een aantal basisregels waar je je aan moet houden. Wanneer je daar aan voldoet kun je ze een leven lang prima in conditie houden.
Omdat de NZC een groot voorstander is van het goed en verantwoord verzorgen en houden van dieren, en dan zebravinken in het bijzonder, hebben wij dit document opgesteld. Voor Zebravinken zijn er een aantal basis richtlijnen welke we hieronder gaan toelichten.
voeding en vers water
Zebravinken kun je prima in conditie houden met een goed zaadmengsel, grit en vers drinkwater. Veel kwekers geven toch meer dan alleen deze drie basis benodigdheden en tegenwoordig kun je hierin heel ver gaan. Steeds meer fabrikanten ontwikkelen uitgekiende producten waarmee je de vogels zeer goed kunt verzorgen. Zo zijn er bijvoorbeeld steeds meer zogenaamde voedingssupplementen verkrijgbaar.
We willen ons hieronder beperken tot wat basis richtlijnen die werken en bijdragen aan het welzijn van de vogels en hobbybeleving. Er zullen kwekers zijn die weer anders doen – geen enkel probleem. Bedenk wel dat het te veel experimenteren met allerlei methodes en middeltjes een averechtse uitwerking zal hebben. Ga dus nooit overhaast van alles uitproberen als bijvoorbeeld de kweek eens niet goed wil lukken. Zebravinken zijn dieren, geen een of ander stukje techniek dat zich op commando laat sturen…
- Zaadmengsel
- Enkelvoudige zaden
- Kiemzaad
- Zachtvoer | Eivoer
- Dierlijke eiwitten
- Drink- en badwater
- Voedingssupplementen
Zaadmengsel
Er zijn veel verschillende zaad mengelingen verkrijgbaar van verschillende fabrikanten. De meeste bekendere (huis)merken voldoen in de regel prima. Toch is het verstandig om de samenstelling eens goed door te lichten. Vaak blijken de goedkopere merken\samenstellingen een stuk minder gevarieerd en bevatten regelmatig 2e keus zaden (uitzonderingen daargelaten). We gaan meestal voor de APV varianten. Deze mengsels bevatten de wat fijnere zaadsoorten en zijn vaak wat gevarieerder dan een ‘standaard’ tropen mengsel. Dit kan aangelengd worden met wat extra witzaad. De meeste Zebravinken zijn hier dol op. Er zijn tegenwoordig ook speciaal voor Zebravinken samengestelde mengsels verkrijgbaar.
Enkelvoudige zaden
-
Rode en gele trosgierst
Veel tropen zijn hier verzot op. Omdat het wat zachtere zaden zijn is het ideaal om aan jonge vogels te geven zodat ze sneller zelfstandig leren eten. Daarnaast worden er vaak bundeltjes trosgierst als een soort “speelgoed voor vogels” in de voliere / vluchten gehangen. -
Japanse milet, rode en gele panicum
Vooral wanneer de jongen net zijn uitgevlogen zijn deze zaden ideaal. Het is namelijk mooi fijn en zacht waardoor ze geen moeite zullen hebben om het op te nemen. -
Wit zaad
Geef dit gedurende de eerste 3 maanden na het uitvliegen aan de jongen. Het is eiwitrijk zaad wat een erg positieve uitwerking heeft op het formaat en type van jonge vogels. Jonge vogels zijn nog in de groei en hoe meer eiwitten hoe beter ze groeien. Na 3 maanden stoppen we er mee omdat het effect dan weg is. Ze groeien daarna niet meer zo snel en worden er dan snel te vet van.
Kiemzaad
Als kiemzaad gebruiken we een mengsel van vier sooren millet. Hieronder een opsomming van de gebruikte soorten en de toegepaste percentages.
- 25% witte millet
- 25% rode millet
- 25% japanse millet
- 25% Laplata millet
Met dit mengsel vullen we een afsluitbare pot 1/2 vol en voeg er ruim water aan toe. Vervolgens zetten we het 24 uur weg in de koelkast waarna we het grondig afspoelen en goed laten uitlekken in een fijnmazige zeef. Nu in een bakje wegzetten op een warme en verlichte plek en wachten tot de kiemen verschijnen. Nogmaals afspoelen en laten uitlekken. Nu zijn de kiemzaden klaar om aan de vogels te voeren. De kiemzaden mengen we door het eivoer om het wat rul te maken. Het is wel erg belangrijk dat je de kiemzaden vooraf erg goed hebt laten uitlekken. Te nat heeft het grote nadeel dat het eivoer te vochtig wordt (=plakkerige massa) en snel bederft. Alternatief is het ook mogelijk om de zaden alleen 24 uur te weken en on gekiemd aan de vogels te voeren. Dit heeft als voordeel dat in deze zaden het kiem proces wel gestart is maar niet zo bederfelijk zijn als volledig ontkiemde zaden.
Zachtvoer | Eivoer
Zacht voer geven we het hele jaar door. Wel geven we tijdens de kweek aanzienlijk meer dan in de rust periode. Elk merk Kwalitatief goed (kant-en-klaar) eivoer eten zebra’s over het algemeen erg graag.
Dierlijke eiwitten
Veel vogels hebben in meer of mindere mater behoefte aan dierlijke eiwitten. Ook zebravinken zijn dol op bijvoorbeeld Pinkies of Buffalowormen. Diepvries pinkies of (diepvries)buffalowormen mengen we optioneel door het eivoer om zebravinken in broedconditie te krijgen. Stop er mee zodra de eerste eieren in het nest liggen. Het komt ook bij zebravinken voor dat ze anders te broeddriftig worden en de eieren of jongen “slopen” om vervolgens weer aan een nieuw legsel te beginnen. Pinkies en buffalows zijn verkrijgbaar bij de betere dierenspeciaalzaak.
Drink- en badwater
Vers drink- en badwater is misschien nog wel belangrijker dan een rijk samengesteld zaadmengsel. Het feit dat veel maag- en darmstoornissen via het drinkwater verspreid worden is genoeg reden om hier serieus aandacht aan te besteden. Doe dit niet door allerlei zaken aan het water toe te voegen, maar door het drink- en badwater dagelijks, en de badjes en drinkfonteintjes wekelijks te verschonen. Simpel, efficiënt en zonder nare bijwerkingen.
Voedingssuplementen
Voedingssuplementen zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit de vogelsport. Bijna alle zichzelf respecterende fabrikant van vogelbenodigdheden heeft wel een eigen productlijn. We kunnen de supplementen globaal verdelen in twee hoofdgroepen namelijk. Meervoudige en enkelvoudige (natuurlijke) producten voor het toedienen van kleur, vitamines, mineralen, spoorelementen ect. Het kan beslist geen kwaad om er doordacht en kritisch mee om te gaan – lees de gebruiksaanwijzing en bij onduidelijkheden kun je altijd nog contact opnemen met de fabrikant of navraag doen bij collega kwekers. Wanneer je namelijk te enthousiast van alles toevoegt aan de basisvoeding heb je kans dat je gaat overvoeren – de vogels worden te rijk gevoerd waardoor er gezondheidsproblemen kunnen ontstaan.
Huisvesting
Huisvesting kun je 2 manieren benaderen. Tijdens de rust en tijdens de kweek. Tijdens de rust moet een vogels kunnen vliegen, de ruimte hebben om eens lekker de vleugels uit te slaan. Vogels die niet broeden zetten we dan ook in vluchten en/of een volière. De ervaring is dat de vogels er een betere conditie van krijgen en veel energieker zijn. Tijdens de kweek maken we gebruik van broedkooien van minimaal L40 x B40 x H40. Dit om een koppel volledige rust en veiligheid te gunnen tijdens de broed. Er zijn vele soorten en maten commercieel verkrijgbaar en eigenlijk zijn de bekende merken allemaal wel goed.
Verlichting – Algemeen
Je kunt tegenwoordig kiezen tussen TL buizen, spaarlampen en LED verlichting. Daarover later meer. De verlichting kun je schakelen middels tijdschakelaars. Veel kwekers geven de vogels 7 dagen per week 16 uren licht. De schemerverlichting brand ca 15 min voor, en 30 min na het schakelen van de hoofdverlichting. Natuurlijk zijn er andere methoden mogelijk, maar dit is een basis die prima werkt voor Zebra’s.
LED Verlichting
Het gebruik van LED verlichting is momenteel enorm in opkomst. Er is een royaal aanbod en het voordeel is dat je meer licht voor minder geld hebt ( in gebruik – aanschaf is ongeveer gelijkwaardig ). Veel kwekers hebben LED-Strips in iedere kooi wat natuurlijk een enorm verschil is met de conventionele benadering. Aanrader!
Conventionele Verlichting
TL-buizen en spaarlampen. Gebruik altijd Hoogfrequente TL aramturen. Dit geeft een veel rustiger licht en dus prettiger voor de vogels.
Verwarming
Bijna alle vogels reageren erg goed op een temperatuur tussen de 15 en 20 graden. Lager kan maar de meeste vogels zullen dan een stuk minder actief worden of zelfs in conditie achteruit gaan. We hanteren een basis temperatuur van 16 graden Celsius.
Een goed vogelverblijf is goed geïsoleerd waardoor de temperatuur redelijk stabiel blijft. Tijdens de warmste dagen van het jaar wordt het daardoor niet warmer dan 25 graden Celsius. In de winter verwarmen we de ruimte tot maximaal 16 graden Celsius. Verwarm het vogelverblijf tijdens deze maanden bijvoorbeeld via de centrale verwarming en reguleer de temperatuur middels een thermostaatknop.
Verse lucht
Net als bij mensen is het ook voor vogels belangrijk dat er voldoende verse lucht aanwezig is. Je kunt dit realiseren via een eenvoudig systeem waar er via een opbouw ventilator in het plafond verse lucht wordt aangezogen vanuit (bijvoorkeur muis werend ) roosters die onderaan in de muur zijn bevestigd of ingemetseld. Het is wel van belang om het zo te bouwen dat er een indirecte luchtstroom ontstaat.
Dit is te realiseren door bijvoorbeeld de opbouw ventilator boven de kooien in het plafond te monteren en een onderbouw kast voor de muis werende roosters te zetten \ bouwen. Hierdoor zuigt de ventilator indirect, via de naden en kieren van de onderbouw kast, verse lucht aan waardoor er nooit een koude luchtstroom kan ontstaan. Bijkomend voordeel is dat we dan minder last van (vogel)stof hebben en de luchtvochtigheid zelden hoeven bij te sturen. Op de onderstaande tekeningen kun je zien hoe het er dan ongeveer uit ziet.
*zijaanzicht en bovenaanzicht
Bodembedekking
Er zijn genoeg materialen welke je kunt gebruiken als bodembedekking voor in de kooien. Hieronder een paar populaire bodembedekkers:
-
Bodemroosters
Meestal plaatsen we bij deze methode een rooster op de lade en in de lade leggen we absorberend papier of iets van kattegrit / beukensnippers. Het bodemrooster voorkomt dat de vogels gaan rondscharrelen op de bodem van de kooi en dus niet meer een aanraking kunnen komen met vogelmest. Hierdoor blijven de kooien en zitstokken veel langer schoon en krijgen ziektes veel minder kans. De omgeving blijft ook veel schoner – minder stof. De nadelen zijn erg beperkt. Dat de vogels dan niet meer kunnen rondscharrelen op de bodem is geen gemis aangezien ze dit dan nog steeds doen, maar dan OP het rooster. ondergetekende is een groot voorstander van deze aanpak. -
Beukensnippers
Beukensnippers ( fijn formaat, geen grof ). Een geweldig product. De vogels scharrelen er ook nog eens graag in om. Nadeel is wel dat het vocht lang vast houdt en daardoor kan gaan schimmelen = slecht voor de gezondheid van de vogels -
Schelpenzand
Schelpenzand heeft als voordeel dat het erg lekker naar anijs ruikt. Nadeel is wel dat het vocht vasthoud waardoor het snel nat en vuil wordt (en soms zelfs gaat stinken). Goed droog en schoon houden is dus ook hier van groot belang. -
Bouwzand
Bouwzand wordt ook regelmatig gebruikt in volières. Pas op voor onbehandeld zand wat buiten heeft gelegen. De kans bestaat dat je daarmee ook ziektes binnen haalt. Het risico is niet groot, maar wel degelijk aanwezig. Een niet aanbevolen aanpak. -
kattenbakvulling of kattengrit
kattengrit op basis van kalk. Dit is super absorberend en heeft een super geurabsorptie. Echt top. Nadeel is wel dat het nogal veel stof veroorzaakt wat puur slecht is voor vogels in het algemeen. Een goed ventilatie systeem is dan echt een pre! -
Kranten
Kranten is geen geweldige optie. Zebra’s gaan er dankbaar gebruik van maken en zullen al snel een onhandig nest gereed hebben. Het resultaat een rommelig vuil hok
Zitstokken
Gebruik bij voorkeur (houten)zitstokken welke je eenvoudig kunt uitnemen en reinigen. Gebruiken zitstokken in verschillende dikte/diameter aangezien variatie in materiaal en dikte goed voor de pootjes en spieren van de vogels is.